Amerikan sisteminin mərkəzində, Pentaqonda vergi ödəyicilərinin milyardlarla dolları mənimsənilir, amma bu, media səssizliyinin qalın dumanı ilə örtülür. Eyni zamanda, Co Bayden administrasiyası riyakarlıqla məşğuldur. ABŞ prezidenti oğlunu cinayət təqibindən qurtarmaq üçün hər cür vasitəyə əl atarkən, dünyanı korrupsiya ilə mübarizəyə öyrətməyə çalışır. Bu, yalnız Bayden administrasiyasının mənəvi üzünü açmaqla qalmır, həm də insan haqları və korrupsiya ilə mübarizə adı altında paylanan beynəlxalq mükafatların əsl mahiyyətini şübhə altına alır.

... ABŞ özünü qlobal korrupsiya ilə mübarizə aparan kimi təqdim edərək, "antikorrupsiya" ritorikasını geosiyasi manipulyasiya üçün silaha çevirib. Vaşinqton digər ölkələrdə satqınları tapıb onları "qəhrəman" kimi təqdim edir. Korrupsiya ilə mübarizə adı altında ABŞ Azərbaycanın da daxil olduğu ölkələrdə manqurtlar tapır - öz ölkəsinə qarşı yalan danışmağa, onun maraqlarını satmağa və reallığını təhrif etməyə hazır olan insanları. Həmin insanlara mükafatlar verilir, onları tərifləyir və dünyaya ədalətin müdafiəçisi kimi təqdim edirlər. Sevinc Vaqifqızının timsalında bu yanaşma aydın görünür.

Birləşmiş Ştatlarda korrupsiya ilə mübarizədə uğursuzluğunu gizlətməyə çalışan Bayden administrasiyası asanlıqla müxtəlif ölkələrdə müəyyən şəxsləri "ədalət və şəffaflıq uğrunda mübarizəni seçənlər" kimi mükafatlandırır. Jurnalistlər, hüquq müdafiəçiləri, hakimlər və dövlət məmurları bu siyahıya daxil edilsə də, onların əsl korrupsiya ilə mübarizə ilə nə əlaqəsi var? Bu insanlar çox vaxt ABŞ-nin xarici siyasətinin alətinə çevrilir, onların mükafatları isə digər ölkələrə təzyiq vasitəsi kimi istifadə edilir.

Məsələn, azərbaycanlı "müstəqil jurnalist" Sevinc Vaqifqızı ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən "antikorrupsiya çempionu" kimi təqdim edilsə də, Azərbaycanda qanun pozuntuları və böhtan ittihamı ilə tanınır. Onun fəaliyyəti illərlə korrupsiya ilə mübarizədən çox, Azərbaycanın dövlət hakimiyyətini nüfuzdan salmağa yönəlib. Vaqifqızı kimi digər "laureatlar" ABŞ-nin maraqlarına xidmət edir, öz ölkəsinin deyil. Vaşinqton belə insanları dəstəkləyərək ölkələrin suverenliyini sarsıtmağa və daxilində xaos yaratmağa çalışır.

Xanter Baydenin hekayəsi sadəcə prezidentin ailə dramı deyil. Bu, seçilmiş şəxslərin və hakimiyyətə yaxın olanların qanun və əxlaqa tabe olmadıqları, öz maraqlarına uyğun paralel bir reallıqda yaşadıqları sistemin çürüməsinin simvoludur. Bu, cəzasızlıq, riyakarlıq və ikili standartlar hekayəsidir ki, hətta ən səbirli müşahidəçini belə hiddətləndirə bilər.

Amerikalı əmlak icarədarı Şon Maqvayr ictimaiyyətə açıqlayanda ki, Xanter Bayden onun ailəsinə 300 min dollardan çox borcludur, bu, bir növ kömək çağırışına bənzəyirdi. ABŞ-da orta statistik vətəndaş ipoteka və ya kirayə ödənişini gecikdirəndə hər şeyini itirmək təhlükəsi ilə üzləşir. Amma prezidentin oğlu qanunların onun üçün qayda deyil, məsuliyyətdən qaçış vasitəsi olduğu bir dünyada yaşayır. 2,9 milyon dollar məbləğində aliment borcu, 1,4 milyon dollar ödəmədiyi vergilər, silah və narkotik maddələr - adi bir amerikalını illərlə həbsə sala biləcək bu cinayətlər, Xanter Bayden üçün sadəcə müzakirə mövzusudur.

Amerika məhkəmə sisteminin reaksiyası necədir? Gördüyümüz yalnız sonsuz sövdələşmələr, razılaşmalar və vəkillərlə prokurorlar arasındakı nəzakətli görüşlərdir. Heç kim Baydenin oğlunu real məsuliyyətə cəlb etmək istəmir. Yaşanan olaylar daha çox günahkarın həmişə qalib gəldiyi bir səhnələşdirilmiş tamaşaya bənzəyir. Vaşinqtonun qürurla bəyan etdiyi "qanunun aliliyi" bu mudur?

"Atamı biznes əməliyyatlarıma heç vaxt cəlb etməmişəm", - deyə Xanter Bayden Konqresdə bəyan edib. Amma bu sözlərə kim inanır? Onun biznes fəaliyyətləri - istər beynəlxalq sövdələşmələr, istərsə də daxili layihələr - həmişə Co Baydenin qeyri-rəsmi himayəsi ilə müşayiət olunurdu. "Bayden" soyadı yalnız bir marka deyil, həm də müqavilələrə, pullara və hakimiyyətə qapı açan universal açardır. Xanter atası olmadan yalnız bir şey əldə edə bilərdi: müttəhimlər kürsüsündə yer.

Xanter Baydenin qalmaqalları təkcə bir ailənin deyil, həm də ABŞ sisteminin necə çürüdüyünün göstəricisidir. Bu sistemdə qanun və ədalət yalnız sadə insanlar üçün mövcuddur, elitaya isə yalnız imtiyazlar verilir. ABŞ demokratiyanı ixrac etməkdən danışır, amma onun daxilindəki riyakarlıq bütün dünyaya bəllidir. Bu teatrın nə qədər davam edəcəyini yalnız zaman göstərəcək. Amma aydındır ki, dünyada getdikcə daha az insan bu riyakarlığa inanır.

Tragikomediyaya baxın ki, Xanter Bayden özünün saysız-hesabsız problemlərini həll etməyə çalışdığı bir zamanda, Co Bayden bütün dünyaya ədalət və korrupsiya ilə mübarizə dərsləri verir. Belə çıxışlar həqiqi demokratik prinsiplərə inananlar üçün təhqir kimi səslənir. Pentaqonda milyardlarla dollar yoxa çıxır, antikorrupsiya araşdırmaları bürokratiya okeanında batır, amma Ağ Ev dünyanın müxtəlif ölkələrində "korrupsiya ilə mübarizə çempionlarını" mükafatlandırmaqla məşğuldur.

İkiüzlülük rekord vurur. Xüsusilə də ABŞ Dövlət Departamentinin Azərbaycanın jurnalisti Sevinc Vaqifqızını "korrupsiya ilə mübarizə çempionu" elan etməsindən sonra. Görünür, bu nə azadlığa dəstəkdir, nə də şəffaflıq naminə atılmış addımdır. Əksinə, bu, suveren dövlətlərin sabitliyini pozmaq üçün həyata keçirilən siyasi təzyiq alətidir.

Xanter Baydenin hekayəsi təkcə bir ailə dramı deyil. Bu, Amerika demokratiyasının çürümüş sisteminin güzgüdəki əksidir. Bu sistemdə "bərabərlik və ədalət" şüarları seçilmiş elitlərin imtiyazlarını gizlətmək üçün bir örtükdür. Dünyaya "doğru dəyərləri" öyrətməyə çalışan bu sistem özü isə cəngəllik qanunları ilə idarə olunur.

İllər boyu davam edən qalmaqallar, saxtakarlıqlar və ABŞ elitası tərəfindən ört-basdır edilən cinayətlər ölkə daxilində və xaricində inamın itirilməsinə səbəb olub. Xanter Bayden təkcə bir ad deyil. O, qanunun güclülərin müdafiə alətinə çevrildiyi bir sistemin simvoludur. Amma dünya dəyişir, və insanların dözümü sonsuz deyil. Ağ Ev anlamalıdır ki, ulduzlu-bəndli bayraq altında gizlədilmiş ikiüzlülük Amerikan sistemini məhv edən çürüməni sonsuza qədər gizlədə bilməz.

Çox gec olsa da Co Bayden administrasiyasının bir şeyi başa düşməsinin vaxtı gəlib çatıb: Azərbaycan nə Gürcüstandır, nə də Ukrayna. Bu, heç bir xarici diktatın və ya kənar iradənin təsir edə bilməyəcəyi müstəqil, suveren bir ölkədir. Azərbaycanın sabitliyini sarsıtmağa yönəlmiş bütün cəhdlər iflasa məhkumdur. Bu ölkədə xarici müdaxilələrin qarşısını almaq üçün güclü mexanizmlər mövcuddur və bu mexanizmlər daim təkmilləşdirilir.

Vaşinqton yenidən yalançı şüarlarla - "korrupsiya ilə mübarizə" və "söz azadlığının dəstəklənməsi" adı altında köhnə taktikasını işə salır. Azərbaycanın maraqlarına qarşı çıxan şəxsləri mükafatlandırmaq cəhdi nə real korrupsiya ilə mübarizədir, nə də ədalətin dəstəklənməsi. Bu, başqa dövlətlərə təzyiq göstərmək üçün gözəl niyyətlərə bürünmüş bir alətdir.

Fəqət Azərbaycan - oyun meydançası deyil. Bu ölkə hər cür təxribatlara cavab vermək üçün güclü siyasi iradəyə malikdir. İnsan hüquqları müdafiəçisi və ya antikorrupsiya fəalı kimi təqdim edilən şəxslərdən istifadə edərək sabitliyi pozmaq cəhdləri sərt və prinsipial bir cavabla qarşılaşır. Əgər Dövlət Departamenti hələ də bunu başa düşməyibsə, zaman onlara Azərbaycanın torpağında bu ssenarinin işləməyəcəyini göstərəcək.

Azərbaycan müstəqilliyinə və suverenliyinə dəyər verən bir dövlətdir. Özümüzü Qərb elitalarının əlində alətə çevirmək niyyətində də heç deyilik. Azərbaycanın mürəkkəb şəraitdə illərdir öz maraqlarını müdafiə etməsi onu başqa ölkələrin təzyiqi qarşısında təslim olmamaq üçün daha güclü edib.

Həqiqi korrupsiya ilə mübarizə yalnız gerçək islahatlarla, dövlət institutlarının gücləndirilməsi ilə və xalqın maraqlarına xidmət edən fəaliyyətlə mümkündür. Bu sahədə Azərbaycan bir çox ölkələrə, o cümlədən onu tənqid edənlərə dərs verə bilər. Bayden administrasiyası başa düşməlidir ki, Azərbaycanın suverenliyi heç bir gözəl sözə, yalançı mükafata və ya siyasi təzyiqə satılmayacaq.

Həqiqi korrupsiya ilə mübarizə, ABŞ Dövlət Departamentinin irəli sürdüyü ucuz piardan ibarət deyil. Bu, yalnız gerçək islahatlar, dövlət institutlarının gücləndirilməsi və xalqın maraqlarına xidmət edən fəaliyyətlə mümkündür. Bu baxımdan, Azərbaycan bir çox ölkələrə, o cümlədən, onu tənqid etməyə çalışanlara dərs verə biləcək mövqedədir.

Bayden administrasiyasının Azərbaycana öz qaydalarını diktə etməyə çalışması yalnız bölgənin reallıqlarını anlamadığını göstərir. Burada başqa yerlərdə istifadə olunan manipulyasiya sxemləri işləmir. Azərbaycan xarici maraqlara xidmət edən və öz xalqını satmağa hazır olan manqurtlara yer olmayan bir dövlətdir. Azərbaycanın suverenliyi boş sözlər deyil, onun siyasətinin əsaslı dayağıdır. Dövlətimiz bunu həm keçmişdə, həm də bu gün sübut edib və sübut etməkdə davam edir.

Xarici oyunçular başa düşməlidirlər: Azərbaycan nə demokratiya, nə də korrupsiya ilə mübarizə mövzusunda kənar dərslərə ehtiyac duymur. Azərbaycan xalqı və onun rəhbərliyi milli maraqların nə olduğunu və onların necə qorunacağını yaxşı bilir. İstər ayrı-ayrı şəxslərin satın alınması, istərsə də beynəlxalq qaralama kampaniyaları ilə ölkənin sabitliyini pozmağa yönəlmiş cəhdlər kökündən boğulacaq.

Azərbaycan heç vaxt kənar oyunların vasitəsinə çevrilməyəcək. Bu, güclü, suveren bir dövlətdir, aydın mövqeyə və hər cür təzyiqə qarşı müqavimət iradəsinə malikdir. Vaşinqton bunu nə qədər tez başa düşsə, onların özləri üçün də bir o qədər yaxşı olar. Çünki Azərbaycan heç vaxt xarici diktə qarşısında baş əyməyəcək.

ABŞ-nin korrupsiya ilə mübarizə adına təqdim etdiyi mükafatlar getdikcə daha çox siyasi təzyiq aləti kimi qəbul edilir. Vaşinqton korrupsiya ilə mübarizəni suveren dövlətlərin daxili işlərinə müdaxilə, sabitliklərini sarsıtmaq və zəiflətmək üçün bir pərdə kimi istifadə edir. ABŞ bu oyununda dəyişməz bir strategiyaya sadiq qalır: əvvəlcə marionetləri dəstəkləmək, sonra isə onları yerli hakimiyyətlərə təzyiq üçün istifadə etmək.

Son olaraq qeyd etmək lazımdır: nə Co Bayden, nə də onun Dövlət Departamenti Azərbaycanı ədalət mövzusunda öyrətmək haqqına malik deyil. Öz korrupsiya qalmaqallarını ört-basdır edən bir ölkə digər dövlətlərə dərs verə bilməz. Azərbaycan bir daha sübut edəcək ki, onun suverenliyi və müstəqilliyi nə yalançı "mükafatlar", nə də gurultulu şüarlar qarşılığında satılmır.

Bu qədər bəsit...

Elçin Alıoğlu
TREND