Serbiya 2027-ci ildən başlayaraq Azərbaycandan hər il bir milyard kubmetr qaz idxal edə biləcək.

Bu barədə Trend-ə özəl müsahibəsində Serbiyanın dağ-mədən sənayesi və energetika naziri Dubravka Cedovic-Handanoviç deyib.

"Serbiya ilə Azərbaycan arasında strateji əməkdaşlıq Prezident İlham Əliyev və Prezident Aleksandr Vuçiç arasında dostluq münasibətləri və qarşılıqlı hörmət sayəsində qurulub. Müvafiq nazirliklər arasında Anlaşma Memorandumu imzalamaqla biz Serbiya ilə Azərbaycan arasında energetika sahəsində ikitərəfli əməkdaşlığı genişləndirdik və bu ölkədən 2026-cı ilə qədər ildə 400 milyon kubmetrədək qaz nəqlini təmin etdik", - deyə o bildirib.

Dubravka Cedovic-Handanoviç qeyd edib ki, təhlükəsizliyi yaxşılaşdıracaq və yeni tədarük marşrutu açacaq "Balkan axını" qaz kəmərinin tikintisi başa çatdıqdan sonra Serbiya hazırda tədarükçüləri şaxələndirmək və Mərkəzi Avropaya qaz nəqli üçün tranzit ölkə kimi mövqeyini daha da möhkəmləndirmək kimi strateji məqsədinə nail olur:

"Biz yaxın günlərdə Serbiya-Bolqarıstan qaz kəmərinin tamamlanmasını gözləyirik ki, bu da qaz təchizatının yeni mənbəyi üçün infrastruktur ilkin şərtlərini yaradacaq. 2027-ci ildən Serbiyanın Azərbaycandan hər il bir milyard kubmetr qaz idxal etmək imkanı var".

Dubravka Cedovic-Handanoviç qeyd edib ki, memorandum iki ölkə arasında Türkiyə və Yunanıstandakı mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) terminalları vasitəsilə həmin qazın tədarükü və və təbii qaz elektrik stansiyalarının və qaz anbarlarının tikintisi üçün potensialın inkişafı üzrə potensial əməkdaşlıq üçün əlavə imkanlar açır:
Ətraflı

"Bütün proqnozlar göstərir ki, bu onillikdə Serbiyanın təbii qaza tələbatı artacaq. Ümumi qaz istehlakının 2022-ci ildəki təxminən üç milyard kubmetr qazdan 2030-cu ilə qədər təxminən dörd milyard kubmetrə qədər artacağı gözlənilir. Azərbaycanın dövlət neft şirkəti SOCAR ilə Memorandumun və müqavilənin imzalanması bizə daha böyük həcmdə qaz tədarükünü və daha çox təchizatçının tədarükünü proqnozlaşdırmağa imkan verir ki, bu da vətəndaşlarımızın və iqtisadiyyatımızın təchizatında təhlükəsizliyi gücləndirməyə kömək edəcək. Bundan əlavə, Bolqarıstana qaz kəmərinin tikintisi başa çatdıqdan sonra biz ilk növbədə Şimali Makedoniya ilə yeni interkonnektorlar planlaşdırırıq".

"Yaşıl" enerji sahəsində əməkdaşlıq

Dubravka Cedovic-Handanoviç vurğuladı ki, Serbiya və Azərbaycan dekarbonizasiya və karbon neytrallığına nail olmaq sahəsində əməkdaşlığı dərinləşdirə bilər:

"Serbiya hökumətinin iyun ayında qəbul etdiyi 2028-ci ilə qədər Enerji İnfrastrukturunun İnkişafı və Enerji Səmərəliliyi Planına əsasən, 2030-cu ilə qədər günəş və külək enerjisi gücünün 3,4 QVt artırılması planlaşdırılır. Bu il bərpa olunan enerji mənbələri haqqında qanuna dəyişikliklər edildi və tənzimləyici baza yekunlaşdırıldı ki, bu da Qərbi Balkanlar regionunda bərpa olunan enerji mənbələri üçün bazar mükafatlarının paylanması üçün ən böyük hərracların keçirilməsinə imkan verdi".

Nazirin sözlərinə görə, hərracın nəticələri göstərir ki, yaxın bir neçə il ərzində gücü 700 MVt olan doqquz yeni "yaşıl" elektrik stansiyası fəaliyyətə başlayacaq:

"Proqnozlara görə, nəticədə dövlət hər il 12-28 milyon avro qazanacaq. Qaydaları dəyişdirməklə biz əlverişli investisiya mühiti yaratmışıq ki, bunu ilk hərraclarda Aİ, BƏƏ, İsrailin nüfuzlu şirkətləri, eləcə də yerli investorların iştirakı sübut edir. 2050-ci ilə qədər dekarbonizasiya və karbon neytrallığına nail olmaq, yəni enerji sektorunun iqlimə mənfi təsirinin azaldılması bütün ölkələrin ümumi vəzifəsi və məqsədidir. Bu, Azərbaycanla əməkdaşlığımızı dərinləşdirə biləcəyimiz sahələrdən biridir".