11-11-2021, 10:18 | Korona xəstələri üçün həyati vacib - Saturasiyanı necə ölçməli?
Bildiyimiz kimi, saturasiyanın azalması koronavirusun ağırlaşmasına işarə edən ilk əlamətlərdən biridir. Pulsoksimetrin göstəricisi 93-dən aşağı düşdükdə vaxt itirmədən həkimə müraciət etmək lazımdır. Çox zaman evdə uzanan xəstənin saturasiyasının aşağı düşdüyünü təxmin etmək olmur, çox zaman xəstə klinikaya saturasiya 80-ə düşdükdə çatdırılır, bu isə həyati təhlükəlidir.
Saturasiyanın düzgün ölçülməsi qaydaları ilə tanış edir.
1. Rahat oturun, qolunuzu masanın üzərinə qoyun.
2. Əllləriniz normal temperaturda olmalıdır. Əllərinin soyuqdursa, bu pulsoksimetrin nəticəsinə təsir edə bilər. Bu halda saturasiyanı ölçməzdən əvvəl əllərinizi isti suda bir qədər saxlayın.
3. Saturasiyanı hər dəfə eyni əldə və eyni barmaqda ölçün.
4. Saturasiyanın ölçülməsi zamanı tərpənməyin. Bu nəticəyə təsir edir.
5. Uzun süni dırnaqlar nəticəyə ciddi təsir edir. Nəticə səhv ola bilər.
6. Saturasiyanı bir neçə dəfə ölçün. Əgər sizdə şübhə yaranarsa, dərhal həkimlə əlaqə saxlayın. /saglamolun.az
10-11-2021, 08:33 | 8 Noyabr sevinc və iftixar günüdür - ICESCO-nun sabiq baş direktoru
8 Noyabr - Zəfərin birinci ildönümü sevinc və iftixar günüdür.
Bunu Trend-ə açıqlamasında ICESCO-nun sabiq baş direktoru Əbdüləziz bin Osman əl-Tuveycri deyib.
O qeyd edib ki, Azərbaycan xalqı 27 il ərzində səbr etdi, problemin danışıqlar yolu ilə həllinə çalışdı:
"Bu müddət ərzində Azərbaycanın işğal altında olan torpaqları ilə bağlı qəbul edilən qətnamələr yerinə yetirilmədi. Beynəlxalq ictimaiyyət isə sadəcə izləyirdi. Nəhayət Prezident İlham Əliyevin liderliyi ilə Azərbaycan Ermənistanın işğalı altında olan torpaqlarını azad etdi."
ICESCO-nun sabiq baş direktoru qeyd edib ki, işğal dövründə həmin torpaqlarda tarixi-dini abidələr, kəndlər, şəhərlər ermənilər tərəfindən dağıdılıb:
"Bu işğal nəticəsində insanlar doğma torpaqlarından didərgin düşdü. Ermənilərin pis və köhnə arzuları hələ də davam edir. Bu səbəbdən dünya birliyi möhkəm dayanaraq Qarabağı yenidən qurmaq, bərpa etmək və bu vəhşiliklərin bir daha yaşanmaması üçün Azərbaycana dəstək olmalıdır."
10-11-2021, 08:09 | "Instagram"ın işində fasilələr yaranıb
ABŞ-da "Instagram" sosial şəbəkəsinin işində problemlər müşahidə olunur.
Trend bildirir ki, bu barədə Downdetector xidmətinin saytında xəbər verilib.
Qeyd olunub ki, nasazlıqlar barədə məlumat verən istifadəçilərin 55 faizi proqramın işindən şikayət edir, 24 faizi serverə qoşulma zamanı problemlərlə üzləşir, daha 22 faizi isə saytın işində çətinliklər olduğunu qeyd edir.
Böyük Britaniyada da kiçik bir nasazlığın olduğu bildirildi.
10-11-2021, 08:05 | "Samsung" gələcəyin smartfonları üçün operativ yaddaşı təqdim edib
"Samsung" şirkəti smartfonlar üçün LPDDR5X formatında operativ yaddaş təqdim edib.
Trend xəbər verir ki, bu barədə şirkətin saytında bildirilib.
Korporasiya nümayəndələri bildiriblər ki, LPDDR5X 16 giqabitlik çiplərlə 14 nanometrlik proses texnologiyasından istifadə etməklə istehsal olunur, məlumatların ötürülmə sürətinin artması və aşağı enerji sərfiyyatı ilə fərqlənir.
Yeni format 5G süni intellekt, metakainatlarla işləmək üçün nəzərdə tutulub və gələcəyin smartfonlarında istifadə olunacaq.
10-11-2021, 08:03 | Atasının ildönümündə vəfat etdi... - Uzun illərdən sonra övladı olacaqdı
Xəbər verdiyimiz kimi, Türkiyədə komando kursunda iştirak edən hərbi qulluqçumuz kapitan Quliyev Rafiq Cərulla oğlu bədbəxt hadisə nəticəsində həlak olub. Ehtiyatsızlıq nəticəsində çoxmərtəbəli avtomobil dayanacağından yıxılan kapitan Quliyev, dərhal xəstəxanaya yerləşdirilsə də, onun həyatını xilas etmək mümkün olmayıb.
Həlak olan hərbi qulluqçumuzla bağlı bir sıra məlumatları əldə edib.
Məlumata görə, Rafiq Quliyev 1993-cü ildə Qusarın Xuray kəndində anadan olub.
Peşəkar zabitimiz Aprel döyüşləri ilə yanaşı, Vətən müharibəsinin də iştirakçısı olub.
O, müharibə başa çatdıqdan sonra, Türkiyəyə təlimlərə yollanıb. Yaxınlarının bildirdiyinə görə, bədbəxt hadisə Rafiqin Vətənə qayıtmasından bir gün öncə - oktyabrın 28-də baş verib. O, həmin tarixdən komada olub, ötən gün isə dünyasını dəyişib.
Hərbi qulluqçumuz atasının ildönümündə doğulduğu Xuray kəndində torpağa tapşırılıb.
Yaxınlarının bildirdiyinə görə, Rafiq uzun illər övlad həsrətində olub. Onun bu yaxınlarda qız övladı dünyaya gələcəkdi.
qafqazinfo
10-11-2021, 06:52 | Kompüterdə “WhatsApp”dan istifadə edənlərin nəzərinə...
Dünyanın ən populyar messencerlərindən olan "WhatsApp" kompüter istifadəçiləri üçün yeniliyə imza atıb.
Bundan sonra tətbiqdən böyük ekranlarda istifadə üçün mobil versiya ilə sinxronlaşdırılma tələb olunmur. Başqa sözlə desək, kömpüter və ya noutbuklarda "WhatsApp"dan istifadə etdikdə smartfonun da messencerə qoşulu olması vacib deyil.
Hazırda bu yenilik yalnız tətbiqin beta-versiyasında aktivdir. Lakin beta-versiya hələ ki, birtərəfli çalışır. Onunla "WhatsApp"ın köhnə versiyalarından istifadə edənlərə mesaj göndərmək mümkün deyil.
oxu.az
9-11-2021, 09:54 | Müharibənin son günü bu ərazilər düşməndən təmizlənib - SİYAHI
Vətən Müharibəsinin sonuncu günündə də hərbi əməliyyatlar davam etdirilib.
Həmin gün 71 kənd, bir qəsəbə, səkkiz strateji yüksəklik düşməndən təmizlənib.
Belə ki, Şuşa rayonunun Daşaltı kəndi, Füzuli rayonunun Qobu Dilağarda, Yal Pirəhmədli, Yuxarı Yağlıvənd, Dilağarda, Seyidmahmudlu, Ələsgərli, Aşağı Güzlək, Govşatlı, Mirzəcamallı, Şəkərcik, Merdinli, Şıxlı, Qaraməmmədli, Dövlətyarlı, Hüseynbəyli, Saracıq kəndləri, Xocalının Dəmirçilər, Çanaqçı, Mədətkənd, Sığnaq kəndləri, Xocavənd rayonunun Susanlıq, Binə, Tuğ, Ağdam, Azıx, Böyük Tağlar, Salatəkin, Zoğalbulaq, Arakül, Tağaverd, Zərdanaşen, Şexer kəndləri, Cəbrayıl rayonunun Hüseynalılar, Söyüdlü, Aşağı Sirik, Qalacıq, Molla Həsənli, Əsgərxanlı, Yuxarı Nüsüs, Aşıq Məlikli, Niftalılar, Qərər kəndləri, Qubadlı rayonunun Yuxarı Mollu, Aşağı Mollu, Xocik, Qaraimanlı, Xəndək, Həmzəli, Mahruzlu, Hal, Ballıqaya, Ulaşlı, Tinli, Xocahan, Boyunəkər, Qaraqoyunlu, Çərəli kəndləri, Zəngilan rayonunun Keçikli, Ördəkli, Sobu, Qaragözə, İsgəndərbəyli kəndləri, Laçın rayonunun Güləbird, Səfiyan, Türklər kəndləri düşməndən təmizlənib.
Həmçinin, Zəngilanın Bartaz qəsəbəsi, Bartaz yüksəkliyi (2300 metr), Sığırt yüksəkliyi (1370 metr) Şükürataz yüksəkliyi (2000 metr) işğaldan azad edilib.
9-11-2021, 08:18 | Oynaqları balla müalicə edin. RESEPTLƏR
Oynaqlar xəstəlikləri zamanı bal çox yaxşı müalicəvi təsir edir.
Aşağıda təqdim etdiyimiz xalq təbabəti reseptləri xəstə oynaqlarda ağrıları və iltihabı azaldır.
1. 1/2 litr ilıq suda 1 xörək qaşığı bal və 1 çay qaşığı darçın həll edin və gün ərzində için. Müalicə kursu - 1 ay.
2. Həmçinin balı xəstə oynağa çəkin (bal duru olmalıdır), 5 dəqiqə ərzində massaj edin ki, bal dəriyə tam hopulsun və sonra oynağı yun şərflə bağlayın. Bunu axşam edib sarığı səhərə kimi saxlayın.
3. Balla duzun qarışığı da oynaq xəstəlikləri zamanı yaxşı kömək edir. 1 xörək qaşığı bal 1 xörək qaşığı narın duzla yaxşı qarışdırın və xəstə oynağa çəkib massaj edin. Daha sonra oynağı pambıq parça, sonra isə yun şərflə bağlayın və səhərə kimi saxlayın.
Sadaladığımız müalicə üsulları həkimlə məsləhətləşdikdən sonra istifadə edin.
9-11-2021, 08:11 | Şəkər xəstələrində göz problemləri
Retina - gözün işığı qəbul edən hissəsidir. Eynilə fotoaparatdakı görüntünü qəbul edən fotolent kimi. Şəkər xəstəliyi zamanı retina zədələnir.
Xəstəliyin əlamətləri:
- Ani və ya tədricən görmənin itməsi
- Görüntüdə əyilmələr
- İşıq çaxmaları
- Uçuşan qara nöqtələr hissiyatı
- Görüşün pərdələnməsi
- Görmə sahəsində qaranlıq bölgələrin yaranması
Xəstəliyin gedişatı:
Diabet xəstəliyi ümumi xəstəlik olduğundan orqanizmin hər bir hissəsində, hər bir orqanında əlamətləri biruzə verir. Əsasən sinir hüceyrələrini, ürək, böyrək və gözü zədələyir. Gedişatına görə I tip (özünü tez büruzə verir) və II tip (özünü gec büruzə verir) şəkər xəstəliyi olur.
I tip şəkər xəstəliyi diaqnozu qoyulandan 5 il sonra göz əlamətləri yaranır, amma II tip şəkər xəstəliyinin diaqnozu qoyulmuş olanda artıq göz əlamətləri başlamış olur. Ona görə belə xəstələr hər 6 aydan bir göz müayinəsində olmalıdırlar. Xəstəliyin tipindən asılı olmayaraq şəkər xəstəliyi zamanı damar keçiriciliyi pozulduğundan damarlar şəklini dəyişir, içəriləri tıxanır və gözdə qidalanma pozulur, retinanın içinə su və yağ toplanmağa başlayır. Sonradan kövrəlmiş damarların divarı cırılır və qanamağa başlayır, bu səbəbdən göz içinin şəffaf mühiti bulanır. Qidasız qalan retina özünə yeni damarlar cəlb edir və bu yeni damarlar gözün optik sisteminin, görmənin fizikasını daha da pozur. Bu prosesin davamı olaraq retina üzərinə pərdə gəlir və görmə tam pozulur, göz daxili təzyiq artır və dayanılmaz ağrılar yaranır.
Diqqət! Diabet xəstəliyi nə qədər nəzarətsiz qalırsa, bir o qədər sadalanan prosesslər kəskinləşir. Eyni zamanda qan təzyiqinin yüksək olması, hamiləlik, köklük, böyrək xəstəliyi diabet retina xəstəliyini artıran faktorlardı.
Müalicəsi:
- Endokrinoloqun nəzarəti altında qanda şəkəri stabil saxlamaq
- Retinaya yığılmış su və yağ toplantılarının sorulması üçün gözə iynələrin vurulması
- Yeni damarların yaranmasını əngəlləmək üçün lazer istifadəsi
- Tıxanmış damarları açmaq üçün iynələr vurulması
- Pərdənin və bulanmış göziçi mühitin təmizlənməsi üçün vitreoretinal əməliyyat
- Pozulmuş qidalanmanı bərpa etmək üçün oksigen barokamerası
Azər Kərimov
milli.az
9-11-2021, 08:07 | Hansı qan qrupu hansına köçürülə bilər?
Qanköçürmənin və onun əsaslarının kəşfi tibdə ən mühüm kəşflərdən biri sayılır.
Saglamolun.az qankörülmənin tarixi ilə bağlı maraqlı məlumatları sizə təqdim edir.
Bir çox ağır vəziyyətlərdə (travma, qanaxma, cərrahi əməliyyat, bəzi qan xəstəlikləri, ağır anemiya və s.) məhz qanköçürmə insanın həyatını xilas edir. Tibdə bu prosedura "hemotransfuziya" adlandırılır.
1667-ci ildə fransız kralı XIV Lüdovikin şəxsi həkimi Jan-Batist Deni ilk dəfə insana quzu qanı köçürdüb. Resepiyent (qan alan) sağ qalıb. Bu uğurdan sonra həkimin bir neçə pasiyenti qan köçürülməsi nəticəsində həlak olub və həkim hətta "qatil" kimi məhkəmə qarşısında durub. Xoşbəxtlikdən, həkim bəraət qazanıb, lakin sonra həkimlikdən imtina edib.
Uzun illər ərzində qanköçürmə ilə bağlı olan təcrübələr davam edirdi. Onlardan bəziləri yaxşı, digərləri isə pis nəticələnir və xəstə həlak olurdu. Bunun səbəbi yalnız 1901-ci ildə aşkar olundu. Vyana həkimi Landşteyner aşkar edib ki, bütün insanların qanı eyni deyil, müəyyən maddələrin olub-olmaması ilə fərqlənir. Beləliklə, qan 4 qrupa bölünüb - (I(0), II (A), III(B), IV(AB)) və qan qrupların bir biri ilə uyğunluğu araşdırılıb (hansı qan qrupu hansı qan qrupuna köçürülə bilər). Belə ki, I-ci qrupuna aid olan insanlar ideal donordılar (qan verən insan) - onların qanı bütün digər qruplara köçürülə bilər. IV-cü qrup isə ideal resepiyentdir (qan alan insan) - ona istənilən qan qrupu köçürülə bilər. Qan qrupların uyğunluğu cədvldə göstərilib.
Lakin qan qrupların kəşf olunması bütün problemləri həll etmədi - bəzən hətta uyğun qan qrupun köçürülməsi resepiyent üçün ölümlə nəticələnirdi. Yalnız 1940-cı ildə rezu-faktorun kəşfi bu problemdə nöqtə qoydu. Qanköçürmə zamanı tək qan qrupu deyil, rezus faktor (müsbət və ya mənfi ola bilər) nəzərə alınmalıdır.
Müasir tibdə qan adətən köçürülmür - qanın komponentləri (eritrositlər və ya leykositlər kütləsi, qan plazması, trombositlər) köçürülür.
Hemotransfuziya riskli prosedura sayılır ki, onun nəticəsində resepiyentdə həyati vacib proseslərin ağır pozulmaları mümkündür. Bu səbəbdən hemotransfuziya yalnız bu prosedurasız insanın həyatını xilas etmək mümkün olmadıqda tətbiq edilir.
Bəzən böyük qan itkisi ilə bağlı olan cərrahi əməliyyatlardan əvvəl xəstənin öz qanı götürülür və saxlanılır ki, lazım olduqda istifadə olunsun.
İdmançılar da bu üsuldan istifadə edir. Buna "qan dopingi" deyilir. Bu prosedurdan sonra idmançının əzələləri daha yaxşı işləməyə başlayır.
Qanköçürmədən əvvəl pasiyent müayinə olunur, hemotransfuziya üçün əks-göstərişlərin olub-olmaması təyin olunur, qan qrupu və rezus-faktor yoxlanılır, donorun və resepiyentin qanının uyğunluğu təyin olunur, xüsusi testlər aparılır. Daha sonra bioloji sınaq aparılır - xəstəyə 25-30 ml qan köçürülür və həkimlər xəstəyə nəzarət edir. Məsələ burasındadır ki, hətta tam uyğun qanın köçürülməsi ağırlaşmaların inkişafına səbəb ola bilər. Əgər xəstə özünü yaxşı hiss edirsə (nəfəsalmanın və nəbzin artması, üzün qızarması, narahatçılıq və s. yoxdur) qan köçürülür.
Uyğun olmayan qanın köçürülməsi nəticəsində orqanizmin bütün sistemlərində ağır pozulmalar yaranır ki, insan tez bir zamanda həlak ola bilər.
Müasir tibb aləmində uzun illərdir ki, süni qanın yaratması üzərində elmi işlər aparılır və müəyyən uğurlar əldə olunub.
