28-12-2020, 09:23 | "Koronavirusa yoluxanların sayı təkrar artarsa..."
Koronavirusla bağlı statistik göstəricilərdə müsbət dinamikanın olması bizi arxayın etməməlidir. Çünki koronavirusa yoluxanların sayı təkrar artarsa, yenidən əvvəlki qorxulu vəziyyət yarana bilər.
Bunu Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinin (TƏBİB) İdarə Heyəti yanında tibbi-elmi komitənin sədri, professor Akif Qurbanov deyib.
Professorun sözlərinə görə, epidemik prosesin içərisində dalğa adlandırılan ayrı-ayrı piklər olur: "Həmin proses başlayanda əvvəlcə yoluxma sayları artır. Bu dövrdə sözsüz ki, sağalanların sayı az olur. Müəyyən müddətdən sonra epidemiya özünün pik həddinə çatır. Proses bir müddət pik vəziyyətində qalır. Sonra yoluxanların sayında azalma müşahidə olunur. Keçmişdə yoluxub xəstələnənlər müalicə olunub sağaldıqları üçün onların sayı artır. Bu, epidemik prosesin qanunauyğunluğudur, hazırda biz onu müşahidə edirik. Bir neçə gün öncə ölkəmizdə koronavirusa yoluxanların sayı 4 minin üzərində idi. Təxminən iki həftə rəqəmlər belə qaldı. Bu, pik vəziyyəti idi. Hazırda isə getdikcə azalmalar müşahidə edilir. Burada görülmüş əks-epidemik tədbirlərin böyük əhəmiyyəti var. Vətəndaşların qaydalara riayət etməsi, müəyyən qadağaların tətbiq olunması, müxtəlif müəssisələrin bağlanması, iş rejiminin məhdudlaşdırılması və s. kompleks tədbirlər nəticəsində yoluxma saylarında azalmalar, bəzən isə kəskin enmələr müşahidə edilir".
A.Qurbanov bildirib ki, müsbət dinamika vətəndaşları koronavirusla mübarizədən çəkindirməməli, əksinə görünməz düşmənlə daha qətiyyətlə vuruşmağa sövq etməlidir. Unutmayaq ki, qaydalara əməl etməkdən başqa güclü silahımız yoxdur.
24-12-2020, 12:01 | Ayxan Abbasov özünü yaxşı hiss etmir - “Sumqayıt”da daha bir yoluxma
Azərbaycan Premyer Liqasının XIII turunda bu gün "Sabah"la qarşılaşacaq "Sumqayıt"da koronavirus testinin cavabları açıqlanıb.
Klubun mətbuat xidmətinin rəhbəri Rəşad Məmmədovun apasport.az saytına verdiyi məlumata görə, yalnız bir futbolçuda testin cavabı pozitiv çıxıb.
Klub rəsmisi həmin oyunçunun adını açıqlamasa da, onun əvəzedici heyətdən cəlb edilən gənclərdən biri olduğunu söyləyib. Məmmədov həmçinin onu da əlavə edib ki, baş məşqçi Ayxan Abbasovun testi neqativ nəticələnib. Ancaq çalışdırıcı özünü yaxşı hiss etmir: "Ayxan müəllimin testinin cavabı neqativ çıxıb. Amma dünən axşamdan özünü narahat hiss etməyə başladı. Bugünkü matçda iştirak edib-etməyəcəyi yəqin ki, səhhətindən asılı olacaq".
Qeyd edək ki, "Kapital Bank Arena"da keçiriləcək "Sumqayıt" - "Sabah" oyunu saat 16:00-da başlayacaq.
23-12-2020, 07:58 | Virusoloq mutant koronavirusun dünya üçün təhlükəsini qiymətləndirdi
Koronavirusun mutasiyaya uğramış növü digər ölkələr üçün də potensial təhlükə yaradır.
Bu barədə biologiya elmləri doktoru Aleksey Aqranovski danışıb.
"Bu ştammlar bu qədər yoluxucudursa, bütün tədbirlərə baxmayaraq, İngiltərədən səyahət edən bir vətəndaşdan başqa ölkələrə yayıla bilər", - mütəxəssis müsahibəsində izah edib.
Aqranovski Şotlandiyanın belə İngiltərə ilə sərhədləri bağladığını və bu addımın digər ölkələr üçün də faydalı olacağını bildirib. Bununla yanaşı mütəxəssisin fikrincə, bir müsbət məqam var: çox güman ki, virus sünbül zülalındakı epitopları (antigen makromolekulunun bir hissəsi) dəyişdirməyəcək. Bu da o deməkdir ki, mövcud peyvəndlər mutasiya olunmuş yeni ştammlara qarşı təsirli olacaq.
Virusoloq əmindir ki, patogen aşağı immuniteti olan insanların və ya sosial məsafənin müşahidə olunmadığı şəraitdə yayılıb. Nəticədə virusun xüsusiyyətləri mənfiyə doğru dəyişib.
Xatırladaq ki, dekabr ayının ortalarında İngiltərə Səhiyyə Nazirliyinin rəhbəri Metyu Henkok ölkənin cənub-şərqində koronavirusun mutasiyaya uğramış yeni versiyasının aşkar edildiyini bildirmişdi. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı bu gərginliyin fərqli davranmayacağına əmindir. Bununla birlikdə, Henkoka görə, yeni koronavirus növü daha yoluxucudur və sürətlə yayılır. Bu fonda ingilislərin Londonu kütləvi şəkildə tərk etməyə başladığı iddia edilir. (publika.az)
23-12-2020, 07:53 | COVID-19 vaksini koronavirusun yeni ştammına təsir edəcəkmi? - AÇIQLAMA
Hələlik koronavirusun yeni ştammının ağır fəsadlara və ya ölümə səbəb ola biləcəyinə dair sübutlar yoxdur.
Bu barədə keçirdiyi videobrifinqin gedişatında Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) baş direktoru Tedros Adanom Qebreyesus bildirib.
"Böyük Britaniya bəyan edib ki, bu yeni növ daha asan ötürülür, amma hələlik onun ağır xəstəliyə və ya ölümcül nəticəyə səbəb ola biləcəyinə dair sübut yoxdur", - ÜST rəhbəri deyib.
Qebreyesus vurğulayıb ki, SARS-CoV-2-nin bütün viruslarının ötürülməsini mümkün qədər tez yatırtmaq lazımdır. "Biz onlara nə qədər yayılmaq imkanı veririksə, onların o qədər dəyişmək imkanları olur", - o xəbərdarlıq edib.
Təşkilatın eksperti Mariya van Kerkxove də öz növbəsində bildirib ki, ÜST Böyük Britaniyada aşkar edilmiş koronavirusun yeni ştammının COVID-19 vaksinin effektivliyinə təsir etmədiyini hesab edir.
Bundan başqa "Pfizer" və "BioNTech" şirkətləri öz vaksinlərinin koronavirusun ilk dəfə Britaniyada aşkarlanan yeni növünə qarşı effektivliyini yoxlayacaqlar.
Bu barədə "Bild" nəşrinə müsahibəsində "BioNTech"in rəhbəri Uğur Şahin bildirib.
Şirkət rəhbərinin fikrincə, vaksin mutasiyaya məruz qalmış virusa qarşı mübarizədə effektiv olacaq.
"Bu, ən yaxın həftələrdə yoxlanılacaq", - Şahin deyib.
Daha əvvəl bəzi ölkələr Britaniyada aşkar edilmiş koronavirusun yeni ştammı təhlükəsinə görə birləşmiş krallıqla hava əlaqəsini dayandırmaları barədə bildiriblər.
Dekabrın 14-də Böyük Britaniyanın Səhiyyə Nazirliyinin başçısı Mett Henkok bildirib ki, ölkə alimləri yeni, mutasiya etmiş, indiki COVID-19-dan sürətlə yayılan koronavirus aşkarlayıblar. (ölkə.az)
23-12-2020, 07:50 | Entoni Joşua və Tayson Füri ağır çəkidə mütləq dünya çempionu adı uğrunda döyüşəcəklər
İngilis boksçular Entoni Joşua və Tayson Füri ağır çəkidə mütləq dünya çempionu adı uğrunda döyüşəcəklər.
Döyüşün 2021-ci ilin mayında və ya iyununda keçirilməsi planlaşdırılır.
2019-cu ildə IBF (Beynəlxalq Boks Federasiyası), WBO (Dünya Boks Təşkilatı) və WBA (Dünya Boks Assosiasiyası) çempionu titullarının sahibi Entoni Joşua peşəkar boksçu karyerasında ilk dəfə məğlub olub. Belə ki, ABŞ-ın Nyu-York şəhərində keçirilən qarşılaşmada Meksika boksçusu Andi Ruis ingiltərəli rəqibini dörd dəfə nokdauna göndərib. Hakimlər yeddinci raundda oyunu dayandıraraq meksikalı boksçunu qalib elan ediblər. Onun aktivində 24 qələbə var.
Beynəlxalq Boks Federasiyası (İBF), WBO və WBA versiyaları üzrə ağır çəkidə dünya çempionu T.Fyuri isə karyerası ərzində keçirdiyi 31 döyüşdən 30-da qələbə qazanıb.AZƏRTAC
23-12-2020, 07:41 | Müsəlman dünyasını aclıq gözləyir
Miqrantların vəziyyətinin pisləşməsi ilə yanaşı, Avropa ölkələri də daxil olmaqla islamofobiyanın böyüməsi yaxın illərdə müsəlmanları aclıqla üz-üzə qoyacaq.
Bu barədə "Rusiya Federasiyasında müsəlmanların hüquqlarına riayət edilməsi vəziyyəti haqqında" hesabatda qeyd edilib.
Hesabatda qeyd edilib ki, epidemiyanın yayılması nəticəsində müsəlmanların vəziyyəti xeyli pisləşib.
"BMT-nin Dünya Qida Proqramına görə, dünyanı böyük aclıq təhlükəsi gözləyir. Belə ki, aclıq riski altında olan insanların sayı gələn il iki dəfə artıb 270 milyon nəfərə çata bilər. Bu risklə qarşı-qarşıya olan insanların çox hissəsi müsəlman ölkələrində, xüsusən də Asiya və Afrikanın bölgələrində yaşayır", - deyə hesabatda bildirilir.
Hesabatda həmçinin qeyd edilir ki, miqrasiya böhranının mənfi təsirləri və terrorçuların hərəkətləri müsəlmanların mövqeyinə ciddi təsir göstərir. Bu proseslərin nəticəsi olaraq, Qərbi Avropa və Şimali Amerikadakı ictimai hisslər daha da radikallaşır, islamofobiya artır və müsəlmanlara zülm edilir. (publika.az)
21-12-2020, 07:04 | Qadınların koronavirusa yoluxma riski niyə azdır?
Multivitaminlər, D vitamini, probiotiklər və Omeqa-3 yağ turşularının istifadəsi koronavirus infeksiyası riskini 10-15 % azalda bilər. Lakin ABŞ, İsveç və İngiltərə alimlərinin araşdırmasının nəticələrinə görə, bu metod yalnız qadınlar üçün təsirli olur. Tədqiqatın nəticələri "MedRxiv" saytında yayımlanıb.
Mütəxəssislər araşdırmada pasiyentlərin xəstəliyi necə keçirdikləri barədə məlumat paylaşdıqları "COVID Symptom Study App" proqramından istifadə ediblər. Əsas olaraq təxminən 400 min xəstənin sorğu anketi götürülüb, onların demək olar ki, yarısı pandemiya başlayandan bəri müxtəlif əlavələr qəbul edib.
Eyni zamanda, C vitamini, sarımsaq və sink istifadəsinin hər iki cinsin nümayəndələri üzərində heç bir təsiri olmadığı ortaya çıxıb. Multivitamin istifadəsinin infeksiya riskini 13%, D vitamininin 9%, probiotiklərin 14%, Omeqa-3 yağ turşularının 12% azaltdığı qeyd olunub. Ancaq bu əlaqə yalnız qadınlarda tapılıb.
K.G.Razumovski adına Moskva Dövlət Texnologiya və İdarəetmə Universitetinin taxıl emalı texnologiyası, çörək, makaron və qənnadı məhsulları istehsalı kafedrasının müdiri İqor Nikitin deyib ki, bəzi qida əlavələri immun sisteminə az, lakin müsbət təsir göstərir.
"Qida əlavələri yalnız vitamin çatışmazlığı olan insanlarda immuniteti artırmağa kömək edir. Yəqin ki, tədqiqat iştirakçıları sink və C vitamini çatışmazlığından əziyyət çəkməyib" - Nikitin "İzvestiya"ya açıqlamasında bildirib.
"Ancaq komponentlərin istifadəsinin təsirinin qadınlarda nəzərə çarpmasının və kişilərdə infeksiya riskinə heç bir şəkildə təsir etməməsinin səbəbi fərqli yanaşmalar ola bilər", M.V. Lomonosov Universitetinin professoru Oleq Medvedev deyib. O, qadınların sağlamlıqlarına qayğı göstərməkdə daha mütəşəkkil olduqlarına inanır. (publika.az)
21-12-2020, 06:56 | Əsgərlərimiz dünyaca məşhur erməninin Şuşada tikdirdiyi villaya girdi - HƏMİN VİDEO
Azərbaycan Ordusunun hərbçiləri qədim Şuşa şəhərində İngiltərənin "Arsenal" klubunun və Ermənistan milli futbol komandasının futbolçusu Henrix Mxitaryana məxsus olan villa aşkarlayıblar.
Yayılan videogörüntüdə villanın Şuşanın ən səfalı guşəsində tikildiyi əks olunur.
Bildirək ki, Mxitaryan Şuşa işğalda olan müddətdə villadan görüntülər paylaşırdı. (publika.az)
21-12-2020, 06:51 | Qarnınız üstə uzanın - Korona xəstələrinə tövsiyə
Moskva klinik xəstəxanasının infeksionisti korona xəstələrinin vəziyyətini yüngülləşdirəcək tövsiyələr verib.
Evdə müalicə alanlar pnevmoniya oldu-olmadı koronavirus təsdiqlənibsə, gün ərzində bol, 3 litrə qədər vitaminləşdirilmiş mayelər içməli və tez-tez qarnı üzərində, qolları yuxarı uzanmalıdır. Bu, ağciyərlərin işini yaxşılaşdırır, qanın oksigenlə dolmasını təmin edir.
"Koronavirus xəstələri mütləq evdə yataq şəraitində olmalıdır. Bu zaman həkimin yazdığı dərmanları ciddi rejimdə qəbul etməli, hər yarım saatdan bir 200 ml isti su, ilıq su və ya vitaminləşdirilmiş su içməli, C vitamini ilə zəngin meyvə yeməlidir.
Xəstə kürəyi üstə uzandıqda, ağciyərlərin hava tutumu azalır. Ona görə dincələrkən də qarının və dizlərin altına yumşaq yastıq qoyaraq, qarnı üzrə uzanmaq lazımdır. Bu vəziyyət müalicəvidir. Bu zaman qanda oksigen və saturasiya 1-2 dərəcə artır". (medicina.az)
21-12-2020, 06:48 | Koronavirusla bağlı yayılmş 12 əsassız fakt
Koronavirusla bağlı həqiqətə uyğun olmayan faktlar, miflər yayılmaqdadır.
Açıqlamasını təqdim edir:
1. Koronavirus yalnız yaşlılara təsir göstərir
Yaşlı insanlar və xroniki xəstəlikləri olan insanlar ciddi xəstəliklərə daha çox meylli olsalar da, hər yaşda insanlar koronavirusa yoluxa bilərlər. ÜST, hər yaşdan insanlara özlərini qorumaq üçün gigiyena qaydalarına ciddi riayət etməyi tövsiyə edir.
2. Termal skanerlər yeni koronavirusa yoluxmuş insanları aşkar edə bilər
Termal skanerlər qızdırması olub ,lakin bunun adi halda müəyyən edilməsi mümkün olmayan insanların təyin olunmasında mühüm vasitədir. Ama nəzərə almaq lazımdır ki, virusa yoluxmuş şəxsin qızdırması 2-10 gün arasında dəyişə bilir.
3. Spirtin bədən boyu püskürdülməsi koronavirusu öldürür.
Xeyr Bədəninizə spirt püskürtmək vücudunuza daxil olmuş virusları öldürmür. Xlordan istifadə də həmçinin. Ona görə bu maddələri yalnız müvafiq tövsiyələrə uyğun istifadə edin, çünki onlar göz və ağız üçün zərərli ola bilər.
4. Küncüt yağı koronavirusun bədənə daxil olmasına mane ola bilər
Xeyr. Küncüt yağı koronavirusu öldürmür. Ağadıcı vasitələr, xlor tərkibli dezinfeksiyaedici maddələr, efir yağları, 75% etanol spirt, perasetik turşu və xloroform kimi kimyəvi maddələr səthlərdə yerləşmiş virusu öldürə bilər. Ancaq dəriniz üçün təhlükəli ola bilər.
5. Antibiotiklər koronavirusun profilaktikasında və müalicəsində təsirlidir
Xeyr Antibiotiklər viruslara qarşı işləmir. Antibiotiklər növünə görə koronavirusun qarşısını almaq və ya müalicə etmək üçün istifadə edilməməlidir. Yalnız başqa yoluxucu infeksiyalar üçün antibiotik qəbul edə bilərsiniz.
6. Əl qurutma maşınlar koronavirusu öldürür.
Xeyr Əl quruducuları koronavirusu öldürməkdə təsirli deyil. Əllərinizi tez-tez sabun və su ilə yuyun və ya spirt əsaslı əl məhsulları ilə silin. Sonra onları salfet, dəsmal və ya isti hava quruducu ilə yaxşıca qurudun.
7. Sətəlcəm peyvəndi koronavirusdan qoruyur.
Xeyr .Sətəlcəm üçün peyvəndlər, məsələn pnevmokokal peyvəndlər və hemofil infeksiya növü B (Hib) əleyhinə peyvəndlər koronavirusa qarşı qorunmanı təmin etmir. Koronavirus peyvəndi hələ yoxdur, yalnız aşkarlanma mərhələsindədir.
8. Sarımsaq yemək koronavirus infeksiyasının qarşısını almağa kömək edə bilər
Xeyr. Bəzi antimikrobiyal xüsusiyyətlərə malik olmasına baxmayaraq, sarımsağın yeyilməsinin infeksiyanın qarşısını ala biləcəyinə dair rəsmi sübut yoxdur.
9. Koronavirusun profilaktikası və müalicəsi üçün dərmanlar var.
Koronavirusun qarşısının alınması və ya müalicəsi üçün tövsiyə olunan xüsusi dərmanlar yoxdur. Xəstəliyə yoluxanlara simptomları aradan qaldırmaq və müalicə etmək üçün lazımi qayğı göstərilməlidir, ağır hallarda optimallaşdırılmış dəstək lazımdır.
10. Dezinfeksiya zamanı istifadə olunan bir ultrabənövşəyi şüalar koronavirusu öldürə bilər
UB lampaları əlləri və ya dərinin digər sahələrini sterilizasiya etmək üçün istifadə olunur, ama bu qıcıqlanmaya səbəb ola bilər.
11. Çindən məktublar və ya bağlamalar almaq təhlükəlidir
Çindən poçt və ya bağlamalar qəbul etmək insanı virusa yoluxma riskinə məruz qoymur, çünki bu infeksiya uzun müddət məktub və bağlamalar kimi əşyaların üzərində yaşamır.
12. Burunun mütəmadi olaraq damcılarla yuyulması koronavirusa yoluxmanın qarşısını alır
Burunun duzlu su ilə müntəzəm yuyulmasının insanları infeksiyadan qoruya biləcəyinə dair heç bir sübut yoxdur. Müntəzəm durulama soyuqluğun müalicəsinə kömək etsə də, tənəffüs yollarının yoluxucu xəstəlikləri üçün bunu söyləmək olmaz. (medicina.az)
