11-05-2024, 13:48 | Türkiyənin Azərbaycana elektrik avadanlıqları ixracı azalıb
2024-cü ilin yanvar-aprel aylarında Türkiyənin Azərbaycana elektrik avadanlıqları ixracı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 28,1 faiz azalaraq, 67,7 milyon dollara bərabər olub.
Bu barədə TurkicWorld-ə Türkiyə Ticarət Nazirliyindən bildiriblər.
"Bu ilin aprel ayında Türkiyə Azərbaycana 14,9 milyon dollar məbləğində elektrik avadanlıqları ixrac edib ki, bu da keçən ilin aprel ayı ilə müqayisədə 15,3 faiz azdır" - deyə nazirlikdən bildirilib.
Qeyd edək ki, 2024-cü ilin yanvar-aprel aylarında Türkiyənin elektrik avadanlıqları ixracı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 0,8 faiz azalaraq 5,2 milyard dollara bərabər olub.
Bu ilin aprel ayında Türkiyə 1,2 milyard dollar məbləğində elektrik avadanlıqları ixrac edib ki, bu da keçən ilin aprel ayı ilə müqayisədə 1,3 faiz azdır.
Qeyd olunub ki, son 12 ay ərzində (aprel 2023-aprel 2024) Türkiyə 16,2 milyard dollar məbləğində elektrik avadanlıqları ixrac edib
11-05-2024, 13:06 | Azərbaycanda saatlıq maaşa keçid nəyi dəyişəcək? - AÇIQLAMA
Azərbaycanda aylıq minimum əməkhaqqı saatlıq minimum əməkhaqqı ilə əvəz edilə bilər.
Bu, Dünya Bankı Qrupunun "Business Ready" hesabatının "İşçi qüvvəsi" indikatoru ilə bağlı müvafiq sahədə təkmilləşmələrin və kommunikasiyanın həyata keçirilməsinə dair 2024-cü il üzrə Yol Xəritəsində öz əksini tapıb.
İqtisadçı ekspert Xalid Kərimli sözügedən dəyişikliyin təsirlərini "Ölkə.Az"a şərh edib. O bildirib ki, burada söhbət minimum əməkhaqqının hesablanması qaydasının dəyişdirilməsindən gedir:
"Məsələn, minimum aylıq maaş 345 manat, orta aylıq iş saatı 195 saat olarsa, orta saatlıq maaş 1,77 manat təşkil edəcək. Sözügedən dəyişiklik texniki olaraq minimum əməkhaqqının artmasına gətirməyə bilər. Çünki minimum əməkhaqqı prezidentin fərmanı ilə tənzimlənir və büdcədə nəzərdə tutulur. Ölkə prezidenti inaqurasiya mərasimində hökumətin hazırkı vəziyyətdən narazı olduğunu, minimum əməkhaqqının səviyyəsinin qane etmədiyini bildirmişdi. Lakin məbləğin nə zaman artırılacağını bildirmədi. Yəqin ki, burada artım mümkün olmadığı üçün artırılmır".
Dünya praktikasına gəlincə, ekspert deyir ki, Avropa ölkələrində minimum aylıq əməkhaqqı yoxdur və minimum saatlıq əməkhaqqıdan istifadə olunur: "Minimum saatlıq əməkhaqqına görə minimum aylıq əməkhaqqı hesablanır. Biz də həmin standartlara uyğunlaşdıracağıq".
X. Kərimlinin sözlərinə görə, minimum saatlıq əməkhaqqıya keçidin mənfi cəhəti yoxdur: "İş yeri əsas iş yerləri olan (09.00-18.00 iş saatları olan) şəxslər üçün bunun heç bir fərqi yoxdur. Bəzi işçilər isə aylıq deyil, saat üzrə çalışır. Bu halda minimum saatlıq əməkhaqqının müəyyənləşdirilməsi həmin şəxslərin hüquqlarının qorunması baxımından müsbətdir. Bu həm işəgötürən, həm də işçi üçün rahatlıq yaradır".
"Azərbaycanda minimum aylıq əməkhaqqı çox kiçik olduğundan, bu kimi tədbirlərin ciddi təsirinin olacağını düşünmürəm. Gələcəkdə minimum əməkhaqqı artırılarsa, bu, işçi bazarında münasibətlərin təkmilləşdirilməsinə kömək edəcək", - deyə ekspert əlavə edib.
10-05-2024, 10:31 | Azərbaycan nefti cüzi bahalaşdı
Dünya bazarında "Azeri Light" markalı Azərbaycan neftinin 1 barelinin qiyməti 0,02 ABŞ dolları, yaxud 0,02 % artaraq 85,23 ABŞ dolları təşkil edib.
Bu barədə neft bazarındakı mənbə məlumat verib.
Hərracların nəticələrinə görə, "Brent" markalı neftin iyul fyuçerslərinin qiyməti 84,39 ABŞ dolları təşkil edib.
Azərbaycanın builki dövlət büdcəsində bir barel neftin orta qiyməti 60 ABŞ dollarından hesablanıb.
Xatırladaq ki, "Azeri Light" neftinin ən aşağı qiyməti 2020-ci il aprelin 21-də (15,81 ABŞ dolları), maksimal qiyməti isə 2008-ci ilin iyulunda (149,66 ABŞ dolları) qeydə alınıb. Azərbaycanda neft əsasən "Azəri-Çıraq-Günəşli" (AÇG) yataqlar blokunun işlənməsi haqqında müqavilə çərçivəsində hasil edilir. Müqavilədə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) payı 25 %-dir.
29-04-2024, 13:44 | İpoteka krediti ilə mənzil almaq istəyənlər seçim qarşısında
Son illər paytaxtda mənzillərin xeyli bahalaşması ipoteka krediti ilə mənzil sahibi olmaq istəyənləri də seçim qarşısında qoyub.
Xəzər TV-yə istinadən bildirir ki, mənzillər bahalaşdığı üçün ipoteka məbləği də çox olmalıdır.
Aparılan sorğudan da aydın olur ki, paytaxt ərazisində ipoteka ilə mənzil almaq hələ də bəzi vətəndaşların imkanı xaricindədir. Belə ki, əvvəllər Bakıda 50-60 min manata satılan bina evlərini hazırda 100 min manatdan ucuz qiymətə tapmaq müşkülə çevrilib.
Daşınmaz əmlak üzrə ekspert Elnur Azadov bildirib ki, mənzillərin qiyməti artdıqca ipoteka krediti üçün aylıq ödənişlərin də məbləği artır.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, qiymət baxımından yeni tikilən binalar bəzi vətəndaşlar üçün, ümumiyyətlə, əlçatan deyil. Ona görə də, ipoteka kreditlərinin məbləği əmlak bazarındakı qiymət artımı ilə uyğunlaşdırılmalıdır.
Ətraflı süjetdə:
16-02-2024, 11:52 | "Azərsığorta"nın lisenziyası ləğv edildi
Azərbaycan Respublikasının Dövlət Sığorta Kommersiya Şirkətinin və "Azərsığorta" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin fəaliyyətinin təşkili haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 16 iyul tarixli 1751 nömrəli Fərmanının ləğv edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən 31 yanvar 2024-cü il tarixli Fərman imzalanıb.
Qeyd edilən Fərman əsasında Azərbaycan Mərkəzi Bankının İdarə Heyətinin 14 fevral 2024-cü il tarixli qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Sığorta Kommersiya Şirkətinə sığorta fəaliyyətinə verilmiş 14 oktyabr 2009-cu il tarixli, 000270 nömrəli lisenziya ləğv edilib.
29-12-2023, 14:25 | Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
Dünya bazarlarında "Azeri Light" (CIF) markalı Azərbaycan nefti ucuzlaşıb.
Respublica.Az APA-ya istinadən bildirir ki, xəbər verir ki, Azərbaycan neftinin 1 bareli üzrə qiyməti ötən günlə müqayisədə 1,64 dollar və ya 1,94% azalaraq 82,87 ABŞ dollarına yüksəlib.
Qeyd edək ki, 2022-ci ildə "Azeri Light" (CIF) markalı neftin bir barelinin orta satış qiyməti 103,58 ABŞ dolları təşkil edib. 2021-ci ilin göstəricisi ilə müqayisədə ötən il "Azeri Light" (CIF) nefti 44,6% bahalaşıb.
Respublica.Az
29-12-2023, 06:18 | 2024-cü ildə manatın məzənnəsi necə dəyişəcək?
Mərkəzi Bank 2024-cü il üçün pul siyasətinin əsas istiqamətləri barədə bəyanat verib. Sənədinin təhlili göstərir ki, gələn il də manatın məzənnəsi tədiyyə balansının vəziyyətindən, daha dəqiqi neftin qiymətindən asılı olacaq. Fiskal sektorun valyuta təklifi və tələbi, eləcə də, iqtisadi subyektlərin məzənnə gözləntiləri valyuta bazarındakı tarazlığa təsir göstərən əsas amillər kimi qruplaşdırılsa da, aydındır ki, bu indikatorlar da birbaşa enerji bazarındakı volatillikdən asılı olacaq.
Respublica.Az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov sosial şəbəkə hesabında yazıb.
"Digər tərəfdən, Mərkəzi Bank manatın nominal effektiv məzənnəsinin inflyasiya idxalını məhdudlaşdıracağını proqnozlaşdırır. İnflyasiya proseslərlərinin idarə edilməsində mühüm rolunu nəzərə alaraq, Mərkəzi Bank 2024-ci ildə də nominal effektiv məzənnənin dinamikasını sıx monitorinq edəcək.
Sənəddən göründüyü kimi, gələn il də neft gəlirlərimiz manatın məzənnəsinə təsir edən əsas faktor olacaq. Mərkəzi Bankın məzənnə siyasəti üzrə əməliyyat hədəflərinə nail olmaq üçün valyuta bazarına zəruri hallarda müdaxilə edəcəyini bildirməsi isə ondan xəbər verir ki, enerji bazarında ciddi volatillik baş verəcəyi halda, valyuta ehtiyatlarımızdan istifadə edə bilər. Bu isə o deməkdir ki, gələn il manatın məzənnəsi birbaşa Mərkəzi Bankın mövqeyindən asılı olacaq", - deyə o bildirib.
Respublica.Az
26-12-2023, 09:33 | Bakının neft erası nə qədər davam edəcək? - Ekspertdən ilginc açıqlamalar
İlham Şaban: “2050-ci ildə dünya enerji balansında əsas enerji daşıyıcısı olaraq...”
Azərbaycanda, ümumiyyətlə dünyada neft ehtiyatlarının tükənəcəyi barədə illərdir ki, proqnozlar verilir. Dünya iqtisadçılarının proqnozlarına görə, 2040-cı ildə neft ehtiyatları tamamilə tükənəcək. İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatından (OECD) bildirilib ki, ölkələrində neftin və neft məhsullarının kommersiya ehtiyatları oktyabrda sentyabr ayı ilə müqayisədə 12,8 mln. barel azalıb. Neft İxrac Edən Ölkələr Təşkilatının (OPEC) aylıq hesabatında deyilir ki, OECD ölkələrində neftin kommersiya ehtiyatları oktyabr ayının yekunlarına görə 2 818 mln. barel təşkil edib, bu da öncəki göstəricidən (illik müqayisə - red.) 45 mln. barel çox, lakin son beşillik ortalama göstəricidən 66 mln. barel, 2015-2019-cu illərin ortalama səviyyəsindən isə 128 mln. barel azdır.
Dünya Bankı Qrupunun açıqladığı Azərbaycana dair İqlim və İnkişaf Hesabatında (CCDR) isə bildirilir ki, ölkə iqtisadiyyatı ÜDM-in üçdə birini və ixracın 90%-ni təşkil edən neft-qaz sektorundan əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. Mövcud neft ehtiyatlarının azaldığı və daha 25 il kifayət edəcəyinin gözlənildiyi bir şəraitdə kompleks və effektiv dekarbonizasiya səyləri iqtisadiyyatı şaxələndirməyə və yaşıl hidrogen və kənd təsərrüfatı kimi yeni artım drayverlərinə rəvac verəcək.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda əsas platformalarda hasil olunan neft ehtiyatları hər il azalır. Qeyd etmək yerinə düşər ki, Azərbaycanda neft hasilatının pik nöqtəsi 2011-2012-ci illərdə yaşanıb ki, həmin vaxt günə 1 milyon barel neft hasil olunub. Ekspertlərin hesablamalarına görə 2021-ci ildə bu nəticə 30-35 faiz aşağı düşüb. Bildirilir ki, əgər azalma tendensiyası yaxın 10 ildə də davam edərsə, 20-25 il sonra neft ehtiyatlarının bitməsi gözləniləndir. Dövlət Statistika Komitəsi və Dövlət Neft Şirkətinin 2010-cu ilin yekunlarında açıqladığı rəqəmlərə görə, Azərbaycanda neft hasilatı 50,7 mln., 2015-ci ildə aşağı düşərək 41,5 mln. ton olub. Son illərin nəticələrinə nəzər saldıqda isə 2019-cu ildə Azərbaycanda 37,5 mln., 2020-ci ildə 34,6 mln. ton neft istehsal edilib.
2022-ci ilin yanvar-aprel ayları üzrə operativ məlumatlara əsasən isə Azərbaycanda 11,1 milyon ton neft (kondensatla birlikdə) hasil edilib. Neft (kondensatla birlikdə) hasilatı ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 409 min ton az olub. Respublika üzrə neft hasilatının 7 milyon tonu “Azəri-Çıraq-Günəşli”nin, 1,5 milyon tonu (kondensat) “Şahdəniz”in payına düşüb. SOCAR üzrə neft (kondensatla birlikdə) hasilatı 2,6 milyon ton təşkil edib. Hesabat dövründə 9 milyon ton neft (kondensatla birlikdə) ixraca nəql olunub. Bunun 8,5 milyon tona yaxını konsorsiumun, 448 min tonu isə SOCAR-ın payına düşür. Neftin (kondensatla birlikdə) ixraca nəqli 2021-ci ilin müvafiq dövrünə nisbətən 501 min ton, yəni 5,3 faiz azdır.
Nəzərə çatdıraq ki, hazırda ölkə üzrə 81 neft-qaz yatağı mövcuddur ki, bunun da 28-i dənizdə, 53-ü quruda yerləşir. Həmin yataqların 18-i dənizdə, 39-u isə quruda olmaqla istismar prosesindədir. Ehtiyatları tükənmiş 7 yataq konservasiya olunub. Bundan əlavə, 9 yataq fəaliyyətsiz fonda daxil edilib, eyni sayda yataqda isə kəşfiyyat işləri aparılır. Mütəxəssislərin proqnozlarına görə, hazırda Azərbaycanın çıxarıla bilən qalıq neft ehtiyatları 1 milyard tondan artıqdır ki, bunun da əksər hissəsi dəniz neft yataqlarının payına düşür. Bununla belə, qurudakı yataqlarda da çıxarılması mümkün olan ehtiyatlar hələ çoxdur. Hazırda qurudakı yataqların 28-i SOCAR-ın “Azneft” İstehsalat Birliyinin balansındadır. Həmin yataqların isə 6-sı konservasiya prosesindədir. Bundan əlavə, ölkənin quru ərazisində yerləşən daha 25 neft-qaz yatağı SOCAR-la yaradılmış birgə müəssisə və əməliyyat şirkətləri tərəfindən istismar olunur.
Yerli ekspertlər Azərbaycanın neft hasilatının faktiki olaraq cəmləşdiyi “Azəri-Çıraqlı-Günəşli” yatağının ehtiyatının 2030-cu ilə kimi tükənəcəyini bir neçə il əvvəl proqnoz etmişdilər.
Bu proqnozlar doğrulacaqmı, 2030-cı ilədək neft ehtiyatları tamamilə tükənəcəkmi? Bunun qarşısını almaq mümkün deyilmi?
İlham Şaban
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban mövzu ilə bağlı “Yeni Müsavat”a fikirlərini açıqladı. O dedi ki, 2050-ci ildə yaşıl enerji dünya enerji balansında əsas enerji daşıyıcısı olaraq günəş və külək olsa, bu o deməkdir ki, 2050-ci ildə dünyada olan neft və qaz yataqlarının ümumi ehtiyatlarının cəmi 50 faizi çıxarılmış olacaq: “Yəni yarısı orada qalacaq. 2015-ci ildə BMT-nin böyük əksəriyyət ölkələri imza atdılar ki, dünyadakı iqlim dəyişmələrinin bir səbəbi atmosferə atılan karbon qazıdır. Onun miqdarı artdıqca temperatur yüksəlir. Temperaturun yüksəlməsi isə həm insanların yaşamasına, həm də məhsuldarlığın azalmasına və bir sıra canlı orqanizmlərin bir müddət sonra məhvinə gətirib çıxaracaq ki, bu da növbəti nəsil insanın planetdə yaşayışını diskomfort hala gətirib çıxaracaq. Sonrakı nəsillər üçün yaşayış olacaq ya olmayacaq heç bəlli deyil. Bu baxımdan cari ildə Dubayda keçirilən COP 28 tədbirində ölkələr bunu dəstəklədi ki, həqiqətən də iqlim dəyişiklikləri real faktdır. Bu nağıl deyil. Təxəyyüldən gələn hansısa məsələ deyil. Dünyanın hansı hissəsindən asılı olmayaraq artıq özünü göstərir. Bunun üçün də ilk addımı Avropa atdı. Avropa 2040-cı ildən bütün Avropa Birliyində sənayedə qazın istehlakını dayandırmaq istəyir. Qərar veriblər ki, artıq 2035-ci ildən daxili yanma mühərrikini Avropa Birliyi ölkələrindən 27-də istifadə etməyəcəklər. Ancaq bu addım böyük maliyyə tələb edir. Gərək 44 milyon investisiya qoyasan ki, özünün daxili bazarında tamamilə yaşıl enerjiyə keçəsən”.
Ekspert əlavə edib ki, Azərbaycan dünya bazarında böyük həcmdə neft-qaz hasil etmir: “Biz qiymət bazarında tələbat azalmamış özümüzün nə resursumuz varsa, onu kapitala çevirməliyik. O kapitalı da, gələn gəlirlərin bir hissəsini rasional şəkildə ölkənin inkişafı, digər hissəsini isə insan kapitalına yönəltmək lazımdır. Bununla da, neft-qaz olmadan insanlar özlərini inkişaf etdirə bilsinlər. Mən bundan düzgün yol görmürəm. Bu Avstraliyadan tutmuş, Okeaniyada olan adalara qədər bütün insanlara aiddir, hər kəs çörək pulunu qazana bilməlidir. Bununla ölkəmizin yarıdan çoxunun Abşeron yarımadasında cəmləşməsi, bununla da gözünü neft- qaza dikmək məsələsi bitmiş olar”.
Gələn il BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası -COP 29-un Bakıda keçirilməsi ilə bağlı suala gəlincə, İlham Şaban dedi ki, bunun ölkəmizdə ilk dəfə təşkil olunması təsadüfi deyil: “Xəzər dənizini əhatə edən beş ölkənin beşinin də iqtisadiyyatları neftə, qaza bağlıdır. Rusiya, Qazaxıstan, Türkmənistan, İran, Azərbaycanın iqtisadiyyatının lokomotivi ənənəvi enerjidir. Bu da hesab edirəm ki, ənənəvi enerji ölkələrinə Xəzərdən, Bakıdan yeni bir çağırış olacaq. Görək bir il ərzində texnoloji, elmi baxımından nə dəyişiklik olacaq ki, məhz Bakıdakı görüşdə də iqlim dəyişikliklərinin qarşısını almaq üçün çağırışları buradan dünyaya desinlər”.
Afaq MİRAYİQ,
“Yeni Müsavat”
23-12-2023, 10:50 | Yunanıstan Azərbaycan qazının idxal xərclərini ARTIRDI
2023-cü ilin oktyabr ayında Yunanıstan Azərbaycandan 161,8 milyon kubmetr təbii qaz idxal edib, sentyabrda isə bu rəqəm 157,3 milyon kubmetr olub.
Bu barədə Trend-in sorğusuna cavab olaraq Avropa İttifaqının Statistika İdarəsi - Eurostat məlumat verib.
Bu, əvvəlki ayla müqayisədə idxal həcmində 2,9 faiz artım deməkdir.
2023-cü ilin on ayı ərzində Azərbaycandan Yunanıstana ümumi qaz ixracı 744,5 milyon avro olmaqla, demək olar ki, 1,7 milyard kubmetr təşkil edib.
Yunanıstan oktyabrda Azərbaycandan qaz idxalına 57,7 milyon avro xərcləyib ki, bu da sentyabrda 4,5 faiz artaraq 55,2 milyon avro olub.
Qeyd edək ki, Azərbaycan 2020-ci il dekabrın 31-dən Cənub Qaz Dəhlizi ilə qazın Avropaya nəqlinə başlayıb. Xəzər dənizi regionundan qazı Gürcüstan və Türkiyə vasitəsilə Avropa ölkələrinə nəql edir.
Layihənin dəyəri 33 milyard ABŞ dolları təşkil edib. SGC üçün kapital xərclərinin 8-10 il ərzində tam ödəniləcəyi gözlənilir.
2022-ci ilin iyulunda Azərbaycan və Aİ CQC vasitəsilə qaz tədarükünün həcmini 2027-ci ilə qədər hazırkı 10 milyard kubmetrdən 20 milyard kubmetrə çatdırmaq barədə razılığa gəliblər.
Respublica.Az
22-12-2023, 09:43 | Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
Dünya bazarlarında "Azeri Light" (CIF) markalı Azərbaycan nefti ucuzlaşıb.
Azərbaycan neftinin 1 bareli üzrə qiyməti ötən günlə müqayisədə 1,37 dollar və ya 1,6 % azalaraq 83,98 ABŞ dollarına enib.
Qeyd edək ki, 2022-ci ildə "Azeri Light" (CIF) markalı neftin bir barelinin orta satış qiyməti 103,58 ABŞ dolları təşkil edib. 2021-ci ilin göstəricisi ilə müqayisədə ötən il "Azeri Light" (CIF) nefti 44,6% bahalaşıb.
Respublica.Az
